O wydarzeniu

Nasz nowohoryzontowy gość nie od dziś - od lat. Oglądaliśmy jego pierwszy pełnometrażowy film, częściowo animowany - Gość życia (7. NH). W Operze Wrocławskiej pokazał swoją operę filmową Csoma, w ówczesnym kinie Warszawa - zestaw krótkich metraży, a w Centrum Sztuki WRO - wystawę Niewidzialna historia (8. NH). Był jurorem w konkursie "Filmy o sztuce" (9. NH). Podczas 13. TNH znowu spotkamy się z Tiborem Szemző - 21 lipca w Kinie Nowe Horyzonty przedstawi swój kolejny muzyczno-filmowy projekt.

Tibor Szemző to jedna z najważniejszych postaci współczesnej muzyki i sztuki węgierskiej. Szemző jest jednym z niewielu artystów pochodzących z Węgier, któremu udało się osiągnąć światową sławę. Jest instrumentalistą, kompozytorem, improwizatorem, autorem performensów i instalacji galeryjnych, realizuje się też jako twórca wideo-artu oraz reżyseruje eksperymentalne filmy, łączące fabułę, animację i dokument, do których sam tworzy ścieżki dźwiękowe.

Urodzony w Budapeszcie w 1955 roku swoją edukację muzyczną rozpoczął już w wieku 6 lat. Najpierw opanował grę na flecie i na skrzypcach. Dorastając odkrył muzykę rockową i zaczął grać na gitarze. Jego późniejsza fascynacja jazzem zainspirowała go do założenia własnego jazzowego zespołu, a w 1979 roku, pod wpływem amerykańskich minimalistów, powołał do życia słynny ansambl Group 180. Jako artysta solowy od 1983 roku do swoich projektów muzycznych zaczął dołączać słowo i elementy wizualne, a po otwarciu się Węgier na świat w 1989 roku nawiązał współpracę z wieloma europejskimi muzykami i artystami, by w końcu w 1998 roku założyć uznaną grupę Gordian Knot.

Muzyki, którą tworzy Tibor Szemző, nie da się jednoznacznie zaklasyfikować. Jej korzenie tkwią głęboko w muzyce klasycznej, ale w wielu miejscach dotyka ona współczesnej awangardy i minimalizmu. Improwizacyjne zdolności artysty świadczą o wielkim długu, który zaciągnął u najsłynniejszych jazzmanów, a melodyjność, przebojowość i ujmująca prostota jego utworów dowodzi, że nie boi się wejść w romans z muzyką popularną i world music. Jego występy można jednocześnie określić mianem artystycznych performensów, nawiązujących w swojej formie do nowoczesnej opery. Nie mogą więc dziwić porównania, z którymi spotyka się jego twórczość. Jedni widzą w nim następcę słynnych amerykańskich minimalistów w rodzaju Steve'a Reicha czy La Monte Younga, inni w kompozycjach Szemző odnajdują podobieństwo do dokonań Milesa Davisa i Johna Coltrane'a. Część słuchaczy ceni go za twórcze przetworzenie muzyki Boba Marleya i Jimiego Hendrixa, a w końcu zestawia się go z takimi nazwiskami jak Brian Eno, Zbigniew Preisner czy Yann Tiersen. Choć muzyka Szemző zawiera w sobie tyle pozornie sprzecznych i krańcowo odległych od siebie estetyk, to jednak każdą z jego kompozycji cechuje podstawowa rzecz - niespotykany nastrój i atmosfera porównywalna z tą, jaką da się usłyszeć u największych twórców ambientu. Szemző określany też bywa jako twórca synestetyczny - jak sam stwierdza, dla niego obraz jest również muzyką, a muzykę, którą tworzy do filmów, opisuje jako dźwiękowe obrazy.

Na festiwalu T-Mobile Nowe Horyzonty Szemző zaprezentuje swój muzyczno-filmowy projekt Stonewall Cake,  na który złożą się projekcje trzech filmówi muzyka zagrana przez samego artystę z zespołem The FodderBase. Zobaczymy nakręcony w latach 80-tych film Cuba, powstały w Tokio The Other Shore oraz najnowsze dzieło: >K< Engravings, kręcone w 7 krajach, w tym w Polsce.  Będzie to kompozycja oparta na tekściekrótkiego opowiadania Kafki pt. Wiadomość od Cesarza rozpisanegona wiele języków: czeski, fiński, hebrajski, niemiecki,bengali, japoński, jidisz, tybetański, węgierski, francuski, mongolski, chiński, urdu i angielski. Obok recytującego teksty i grającego na flecie basowym Tibora Szemző wystąpi zespół The FodderBase: Mihály  Huszárem na kontrabasie, Zoltán Mizsei na keyboardzie i wokalu, Bálint Pödör na instrumentach perkusyjnych oraz Zoltán Regenye w roli inżyniera dźwięku i odpowiedzialny za projekcje wizualne Ábris Gryllus.

Informacje o reżyserze

Stopka